Kocioł wielopaliwowy (dwupaliwowy) to urządzenie, w którym w tej samej komorze spalane są różne rodzaje paliwa: paliwa stałe, ciekłe i gazowe. W praktyce najczęściej stosowany do spalania różnych typów paliwa stałego, np. węgla, drewna, koksu, biomasy. Przeznaczone są zarówno do użytku przemysłowego jak i domowego.
Istnieją dwa typy kotłów wielopaliwowych:
- Jednokomorowy– w jednej i tej samej komorze mogę być naprzemiennie spalane różne rodzaje paliwa: stałe, ciekłe lub gazowe. Komora taka ma dwa otwory – jeden do wsypywania paliw stałych, drugi do zainstalowania palnika dla paliw płynnych/gazowych. Gdy spalane jest paliwo stałe, palnik gazowy/olejowy musi być zdemontowany, co stanowi pewną niedogodność. Wymagane jest również dokładne oczyszczenie urządzenia przed zmianą paliwa. Wariant tańszy.
- Dwukomorowy – dla każdego rodzaju paliwa przeznaczona jest oddzielna komora, a palnik zamontowany jest na stałe. Nie ma konieczności demontowania palnika przy zmianie paliwa. W niektórych modelach funkcjonuje automatyczne przełączanie paliwa po wyczerpaniu jednego z nich, a także opcja programowania czasowego. Wariant droższy.
Największą zaletą kotłów wielopaliwowych jest wygoda użytkowania pozwalająca na swobodny dobór paliwa i dająca alternatywę w przypadku braku dostępu do któregoś z nich, np. w wyniku awarii sieci gazowniczej. Stosowanie wielu rodzajów paliw nie wpływa na zmniejszenie wydajności i trwałości urządzenia, jak to ma miejsce w przypadku kotłów dedykowanych dla jednego, konkretnego rodzaju paliwa.