Kocioł ze spalaniem dolnym to bardziej nowoczesny typ kotła na paliwo stałe. Jest odpowiedni do spalania węgla, drewna, a także różnego rodzaju biomasy. Sprawność tego rodzaju kotłów jest wyższa niż w przypadku urządzeń z górnym spalaniem i oszacowana na ponad 80%.
Choć ich cena jest zdecydowanie wyższa, inwestycja w tego typu urządzenia zwraca się dzięki temu, iż są wydajniejsze i spalają mniej paliwa. Nie wymagają one również tak częstego dokładania paliwa – jeden załadunek wystarcza bowiem na kilkanaście godzin.
Wyposażone są w dwa lub trzy ciągi spalinowe, umożliwiające dopalanie cząsteczek paliwa. Proces spalania odbywa się w rejonie tylnej ściany komory lub w komorze spalania położonej w tylnej części komory zasypowej, gdzie doprowadzane jest powietrze. Spaliny, przepłynąwszy do drugiego ciągu spalinowego, są tam dopalane, zwiększając sprawność urządzenia.
Sterowanie i regulacja możliwe są poprzez dozowanie powietrza dochodzącego do paleniska przy zastosowaniu miarownika ciągu lub wentylatora ze sterownikiem. Skutkuje to obniżeniem zużycia paliwa i ustabilizowaniem temperatury. Przy kotłach tego rodzaju zaleca się stosowanie grzejników o mniejszej pojemności wodnej i z głowicami termostatycznymi.
W klasyfikacji kotłów z dolnym systemem spalania wyróżnia się: kotły z rusztem stałym i ruchomym, żeliwne i stalowe. Urządzenia te mogą współpracować z termostatami pogodowymi lub pokojowymi.