Kocioł wodnorurkowy (opłomykowy)

Kocioł wodnorurkowy (opłomkowy) to kocioł parowy, w którym woda płynie w rurkach otoczonych gazami spalinowymi. Urządzenia tego typu charakteryzują się małą pojemnością wodną i stosowane są, gdy wymagana jest wyższa wydajność pary. Ich rurki, zwane opłomkami, mają mniejszą średnicę niż kotły o dużej pojemności a także cieńsze ścianki, dzięki czemu wytrzymują dużo większe ciśnienie.

Odparowanie wody ma miejsce w opłomkach, natomiast oddzielenie wody od pary w walczaku. Przestrzeń parownika w kotłach opłomkowych jest duża i samonośna, a rurki składające się na ścianki są ze sobą zespawane. Na konstrukcję nośną składają się poza tym profile stalowe o fundamencie z betonu lub żelbetu. Od zewnątrz ścianki osłonięte są izolacją cieplną i blachami ochronnymi.

Maksymalne ciśnienie uzyskiwane w urządzeniach wynosi 300 bar przy temperaturze pary o wysokości 600°C. Mogą być opalane wszelkimi rodzajami paliwa. Ich zaletą jest również wysoka sprawność, szybkie rozpalanie i zajmowanie niewielkiej przestrzeni. Do wad zalicza się dużą wilgotność pary oraz konieczność stosowania dokładnie oczyszczonej i zmiękczonej wody. Użytkowanie kotłów wodnorurkowych wymaga nadzoru fachowego personelu, ponieważ istnieje silne niebezpieczeństwo przegrzania.

Wśród kotłów wodnorurkowych wyróżnia się kotły z obiegiem naturalnym, wymuszonym i kotły przepływowe. Pod względem układu rurek dzielą się na kotły skośnorurowe i stromorurowe.