Odzysk energii: już nie wybór, a konieczność?

Bardzo wysokie i stale rosnące koszty ogrzewania zmuszają nas do poszukiwania coraz skuteczniejszych metod oszczędzania energii. Ma to jednak swoje granice, ponieważ na końcu i tak najważniejsze jest uzyskanie odpowiedniej wydajności energetycznej (czyli np. komfortowej temperatury). Skoro nie ma już wielkiego pola do popisu w zakresie zwiększania efektywności urządzeń grzewczych, a i wybór paliw jest dość ograniczony, musimy się skupić na innych metodach obniżania kosztów. I tutaj pojawia się pojęcie odzysku energii.

Czym jest odzysk energii?

Istnieją różne definicje. Podstawowa, funkcjonująca od wielu lat, odnosi się po prostu do termicznego przetwarzania różnych paliw (w tym np. odpadów) w celu odzyskania zgromadzonej w nich energii i wykorzystania jej do celów grzewczych czy produkcyjnych. 

W XXI wieku bardziej interesuje nas jednak efekt powtórnego wykorzystania już raz wytworzonej energii. Jest to o tyle ważne, że w nawet najwydajniejszych urządzeniach grzewczych czy turbinowych dochodzi do zjawiska tracenia energii, która np. częściowo ulatuje do atmosfery przewodem spalinowym.  Dlatego branża instalacyjna od lat pracuje nad technologiami umożliwiającymi – pisząc obrazowo – przechwytywanie traconej energii i jej powtórne wykorzystanie w procesie technologicznym.

Przykłady rozwiązań odzyskujących energię

Jednym z najpowszechniejszych rozwiązań tego typu są kotły kondensacyjne zasilane paliwem gazowym. Stosuje się je zarówno w budownictwie jednorodzinnym, jak i w obiektach przemysłowych czy użyteczności publicznej. Specyficzna konstrukcja kotła kondensacyjnego z zamkniętą komorą spalania umożliwia odzyskiwanie energii ze spalin, dzięki czemu urządzenia dobrej klasy osiągają sprawność na poziomie ponad 100%.

Energię można jednak odzyskiwać nie tylko w procesie spalania paliwa. Coraz popularniejsze systemy rekuperacji pozwalają ponownie wykorzystać energię zgromadzoną w ogrzanym powietrzu, która w tradycyjnym układzie zostałaby wyprowadzona poza budynek kanałami wentylacji grawitacyjnej. Dzięki centrali rekuperacyjnej (kluczowy element wentylacji mechanicznej) oczyszczone i wcześniej podgrzane powietrze może być ponownie tłoczone do budynku.

Z kolei w instalacjach przemysłowych standardem staje się wyposażanie kotła grzewczego lub parowego w tak zwany ekonomizer spalin. Stosuje się go przede wszystkim w urządzeniach zasilanych biomasą, których specyfiką jest produkcja spalin o wysokiej temperaturze. Dzięki ekonomizerowi jesteśmy w stanie odzyskać tę cenną energię i wykorzystać ją do wstępnego podgrzewu wody uzupełniającej zład kotła parowego. Jest to bardzo ekonomiczne i ekologiczne, a ponadto ma pozytywny wpływ na ogólną sprawność urządzenia.

Odzysk energii to bardzo ważne zagadnienie i możemy się spodziewać, że opisane rozwiązania już wkrótce nie będą tylko wyborem, ale staną się standardem. Wszystko sprowadza się bowiem do odpowiedzenia sobie na pytanie: czy stać nas na marnotrawienie energii, której wyprodukowanie jest drogie i nie pozostaje bez wpływu na stan środowiska?